Abbasiler dönemi hakkında bilgi (750-1258)

Abbasiler, Milâdî takvime göre 750 yılından 1258 yılına kadar geçen süre içinde İslam devletinin başında bulunan hanedandır. Diğer bir söyleyiş ile Abbâsîler, Emevî hanedanından sonra başa gelerek İslam Devleti’nin yönetimini ve halifeliği beş asırdan daha uzun bir süre elinde tutan Müslüman Arap hanedanıdır. Son Emevî Halifesi II. Mervan’ın öldürülmesinden sonra Abbasiler yönetimi ele geçirmiş ve Ebu’l-Abbas Abdullah halife olmuştur.

Emevîlerin hakimiyeti sırasında İslam devletinin sınırları çok genişlemiş durumdaydı. Ancak Emevî halifelerince hükümet işlerinde daha çok müslüman Araplara öncelik tanınıyor, diğer ırklardan olanlara imkan tanınmıyordu. Bu durum umumî bir hoşnutsuzluk doğurmuş, Abbasîler bir ihtilal hazırlığına girerek, bilhassa Ebû Müslim isimli bir kumandanın başarılı ha-reketleri sayesinde Merv ve Nişabur şehirlerini ele geçirmiş, daha sonra da Kufe’ye girmeyi başarmışlardır.

Abbasîler, Kufe’de idareyi ele geçirince Emevî sülalesini tamamen ortadan kaldırmaya çalışmış, bu uğurda pek çok kan dökmüşlerdir.

İkinci Abbasî Halifesi Mansur Bağdat şehrini kurmuş, kendi sülalesine halifelik yollarını açan Ebu Müslim’i ününden çekindiği için ortadan kaldırmış, çıkan bir takım ayaklanmaları bastırarak idaresini kuvvetlendirmiştir.

Daha sonra halife olan Harun Reşid ve oğulları zamanında da Abbasîler en parlak devirlerini yaşamışlardır. Bağdat dünyanın en önemli ilim ve sanat merkezlerinden biri haline gelmiştir.

Bu arada çeşitti fetihlere girişilmiş, Doğu Roma İmparatorluğu’na seferler düzenlenmiştir. Güneydoğu Anadolu baştan başa ele geçirilmiştir.

Abbasilerin beşyüz yılı aşkın devam eden hakimiyetleri nihayet Cengiz Han’ın torunlarından Hülagu Han’ın 1258 yılında Bağdat’a girmesiyle son bulmuştur. Hülagu, Bağdat’ta akıl almaz vahşet örnekleri göstermiş, son Abbasî Halifesi Mu’tasımı vahşice Öldürüp, şehri harap etmiştir.

Hülagu Hanın vahşetinden kurtulan Mu’tasım’ın amcası Ahmet Mısır’a kaçmış ve orada Mustansır adını alarak halife olmuştur. Abbasflerin Mısır kolu 1261 yılından 1517 yılına kadar devam etmiştir. Burada hüküm süren halifeler daha çok pasif görevleri yerine getirmiş, hükümet işlerinde tam yetkili olamamışlardır.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz